باتری دیزل ژنراتور
باتری دیزل ژنراتور جزء جدانشدنی نیروگاه‌های کوچک تولید برق یعنی ژنراتورها هستند. امروزه تصور دنیای بدون برق تقریباً غیرممکن است، به همین دلیل انتخاب و نگهداری باتری ژنراتور اهمیت بالایی دارد.
دیزل ژنراتور و کاربرد آن
دیزل ژنراتور دستگاهی است که برای تولید جریان برق به کار گرفته می‌شود. در مواقع اضطراری که به هر دلیلی برق قطع می‌شود، این دستگاه با سوزاندن گازوئیل و تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی برق تولید می‌کند.
از این دستگاه عموماً در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، برج‌ها، فروشگاه‌ها، کارخانه‌ها، مکان‌های ورزشی، پروژه‌های ساختمانی، قطار و کشتی که نیاز به برق بدون قطعی دارند، استفاده می‌شود.
بنابراین این دستگاه نیاز الکتریکی صنایع کوچک تا بزرگ را تأمین می‌کند. باتوجه‌به کاربردهای مختلفی که بیان شد، دیزل ژنراتور در توان و ظرفیت‌های متفاوت از ۱ تا ۲۵۰۰ کیلو ولت‌آمپر طراحی و تولید می‌شود.
نقش باتری دیزل ژنراتور چیست؟
باتری دیزل ژنراتور وظیفه تأمین نیروی اولیه موتور ژنراتور را بر عهده دارد. پس از این که دستگاه به کار افتاد، نیروی لازم مصرف‌کننده توسط خود دستگاه تأمین می‌شود.
بنابراین باتری با تبدیل انرژی شیمیایی به الکتریکی منبع اولیه تأمین برق و راه‌اندازی موتورهای دیزلی است.
سایر وظایف باتری دیزل ژنراتور شامل موارد زیر می‌شود:
- تأمین نیروی دستگاه‌های DC که در داخل محفظه قرار دارند، مانند موتور دمپر هوای ۲۴ ولتی.
- به‌عنوان نیروی پشتیبان برای مجموعه باتری ثانویه
- تأمین نیروی صفحه کنترل دیجیتال، سیستم‌های کنترلی و رله‌های تابلو
دیزل ژنراتورهای امروزی مجهز به کنترلر‌های هوشمند دیجیتالی هستند. این کنترل‌ها علاوه بر خاموش و روشن‌کردن دستگاه، قابلیت کنترل تمام قسمت‌های موتور و ژنراتور را دارند. به همین دلیل برای راه‌اندازی و هدایت دستگاه نیازی به حضور نیروی انسانی نیست. همچنین وضعیت ژنراتور همواره در کنترل بوده و به‌صورت پیوسته و بدون قطعی برق تولید می‌شود.
انواع باتری دیزل ژنراتور
باتری‌های رایج در دیزل ژنراتورها به دودسته تقسیم می‌شوند:
باتری‌های خشک یا nickel cadmium
این نوع از باتری‌ها به‌مرورزمان جایگزین باتری‌های اسیدی شدند. باتری‌های nickel cadmium که به‌اختصار NiCad یا NiCd گفته می‌شود، از اکسید نیکل و کادمیم فلزی به‌عنوان الکترود ساخته می‌شود. باتری‌های خشک قابلیت شارژ مجدد دارند و در دو نوع ساخته می‌شوند:
- باتری Sealed NiCd
- باتری Vented NiCd
مزایای باتری‌های نیکل کادمیم
مزیت‌های باتری‌های نیکل کادمیم به طور خلاصه شامل موارد زیر است:
- پایداری و دوام بیشتر به هنگام شارژ و دشارژ
- آسیب کمتر در تخلیه الکتریکی شدید به علت تخلیه کامل ذخیره باتری بر خلاف انواع لیتیوم یونی
- طول عمر بالاتر در مقایسه با باتری‌های قلیایی به علت واکنش‌های شیمیایی برگشت‌پذیر
- کوچک‌تر و سبک‌تر در مقایسه با باتری‌های اسید سرب، همچنین دانسیته انرژی بالاتر در مقایسه با آن‌ها
- سرعت پایین کاهش ولتاژ ترمینال در مقایسه با باتری کربن
- self-discharge پایین‌تر نسبت به رقیب اصلی خود یعنی باتری‌های هیدروژنی
معایب باتری‌های نیکل کادمیم
یکی از بزرگ‌ترین معایب این نوع از باتری ضریب حرارتی منفی آن است. این مسئله مشکلات زیادی در بحث شارژ ایجاد می‌کند، به‌ویژه در سیستم‌های شارژی ساده، باتری‌های اسیدی عملکرد بهتری دارند.
عیب دیگر این باتری‌ها بالاتر بودن قیمت آن‌ها در مقایسه با باتری‌های اسیدی است. این افزایش قیمت به علت بالا بودن قیمت نیکل و کادمیم است.
باتری‌های اسیدی یا Lead Acid
قدیمی‌ترین باتری‌های قابل شارژ، باتری‌های اسید سرب هستند که در سال ۱۸۵۹ توسط گاستون فیزیک‌دان فرانسوی اختراع شدند. با وجود پایین بودن نسبت انرژی به حجم و وزن در این نوع از باتری، توانایی نسبتاً بالایی در تأمین جریان دارد.
این ویژگی به همراه قیمت پایین باتری‌های اسیدی میزان استفاده از آن را برای تجهیزاتی مانند انواع مختلف دیزل ژنراتور شامل دیزل ژنراتور کامینز، دیزل ژنراتور ولوو و دیزل ژنراتور پرکینز افزایش داده است.
راهنمای افزایش طول عمر باتری
به‌منظور به حداکثر رساندن طول عمر باتری، موارد زیر را در هنگام خرید و نگهداری باتری دیزل ژنراتور در نظر بگیرید:
- باتری را در اندازه مناسب تهیه کنید. اندازه باتری باید با نوع کاربرد آن متناسب باشد.
- هیچ‌گاه بیش از حد توان باتری از آن کار نکشید.
- تاریخ خرید و زمان تقریبی پایان عمر باتری را ثبت کنید.
- اگر باتری موردنظرتان از نوع آبی است، به وزن مخصوص الکترولیت برای هر سلول توجه کنید.
- ولتاژ را با استفاده از مولتی‌متر در فواصل مناسب اندازه‌گیری کنید.
- آزمایش بار روی باتری را در فواصل زمانی مناسب انجام داده و اندازه‌گیری کنید.
در صورت رعایت موارد ذکر شده طول عمر باتری می‌تواند به ۳ تا ۵ سال بسته به نوع، نحوه شارژ و کاربرد آن برسد.
سخن پایانی
در این مقاله به ارائه اطلاعاتی درباره باتری دیزل ژنراتور پرداختیم. نکته پایانی و مهمی که باید به آن توجه کنید این است که از اشتعال هرگونه مواد آتش‌زا در نزدیکی باتری به‌شدت اجتناب کنید. گازهای خروجی از باتری اشتعال‌پذیر بوده و ممکن است باعث انفجار شود.
همچنین لازم است بدانید که این گازها سمی بوده و استنشاق آن‌ها باعث آسیب به ریه‌ها و دستگاه تنفسی انسان می‌شود.